Hava ile çalışan diyaframlı pompalar (kısaca “havalı pompalar”) endüstrinin oldukça çok alanında uygulanan bir pozitif deplasmanlı pompa çeşitidir.
Emme basma tulumba ile aynı prensipte çalışır. Havalı diyafram pompalar elektrik motoru ile değil, basınçlı hava ile tahrik edilir.
Pompanın akış kapasitesine ve işletme şartlarının gerek duyduğu basınç değerine bağlı şekilde uygun bir kapasitedeki bir kompresörün hava hattına bağlanarak çalıştırılır.
Elektrikle çalışmadığı için patlamazlık (ex-proof) niteliği bulunmaktadır. Bu sebeple akaryakıt, sovent (çözücü) ve diğer bir çok aşırı yanıcı ve parlayıcı akışkanın pompalanmasında sıklıkla tercih edilmektedirler.
Derinden emiş yapabilme, kuru olarak çalışabilme özelliklerinin yanı sıra, pompalama debisi ve basıncı çok basit ayarlanır. Bu sebeple havalı pompalar bir çok endüstriyel alanda , pompalama, sirkülasyon, dolum, dozlama bunun gibi aşırı çeşitli uygulamalarda kullanılmaktadır.